Wspieranie rodziny i system pieczy zastępczej

Asystentura rodziny polega na towarzyszeniu rodzinie z dziećmi w poszukiwaniu rozwiązań trudnej sytuacji życiowej z wykorzystaniem mocnych stron jej członków. Główne cele asystentury to podniesienie umiejętności opiekuńczo-wychowawczych, prowadzenia gospodarstwa domowego, radzenia z sytuacjami dnia codziennego rodziców lub opiekunów dzieci.

Cechy asystentury:

• sposób i czas pracy dostosowany do potrzeb osoby,
• mała liczba odbiorców,
• wspólne ustalanie kierunku pracy, priorytetowo traktowane są cele klienta,
• ukierunkowanie na wspomaganie rozwoju drugiej osoby,
• umożliwienie drugiemu człowiekowi nabrania szacunku do samego siebie i znalezienia sposobu na swą życiową niezależność, odzyskania kontroli nad własnym życiem,
• wsparcie w różnym zakresie: emocjonalnym, instrumentalnym, informacyjnym,
• oddziaływanie na kilku płaszczyznach (podstawowe potrzeby, działania skoncentrowane na opiece i wychowaniu dzieci, zatrudnieniu, poszukiwanie rozwiązań trudności natury psychologicznej, odbudowa więzi rodzinnej, spędzanie wolnego czasu itd.), lub inaczej w kilku sferach (socjalno – bytowej, psychologicznej, zawodowej, społecznej, zdrowotnej),
• dostosowanie pomocy do grup odbiorców i ich realnych potrzeb oraz celów, które chcą osiągnąć,
• praca w oparciu o więź, budowanie relacji z osobą wspieraną,
• danie osobie wspieranej oparcia psychicznego, osobowego,
• usystematyzowanie działania (ocena, tworzenie celów, planowanie, realizacja planu, ewaluacja),
• praca „z” osobą – współudział osoby wspieranej we wszystkich etapach metodycznego działania,
• praca małymi etapami, ciągłe rozwijanie i modyfikowanie pracy, elastyczne reagowanie na potrzeby i kryzysy osób wspieranych,
• dobrowolność zarówno ze strony klienta jak i asystenta,
• towarzyszenie odbiorcy wsparcia w konkretnych różnych działaniach pozwalających jej wyjść z trudnej sytuacji życiowej oraz w działaniach dnia codziennego,
• duża częstotliwość spotkań i dostosowanie ich długości do wykonania danego wspólnego działania,
• kompleksowość rozumiana jako złączenie wsparcia płynącego do klientów od różnych profesjonalistów i instytucji,
• postawa towarzysząca i partnerska,
• zapewnienie poczucia akceptacji i bezpieczeństwa,
• przywrócenie wiary we własne możliwości,
• niwelowanie stresu i aktywizowanie u osoby wspieranej indywidualnych strategii radzenia sobie ze stresem,
• dawanie nadziei, że pozytywne zmiany są możliwe,
• udzielanie informacji zwrotnych,
• praca w środowisku przebywania klienta.

 Asystent rodziny jest osobą, która przez pewien okres towarzyszy rodzinie, aby                            w przyszłości mogła ona samodzielnie pokonywać trudności związane z pełnieniem funkcji opiekuńczo-wychowawczej oraz realizować zadania na jej rzecz. Asystent rodziny towarzyszy rodzicom przy wprowadzaniu zmian w swoim myśleniu, zachowaniu oraz otoczeniu niezbędnych do tego, aby środowisko rodzinne zapewniało bezpieczeństwo oraz sprzyjało prawidłowemu rozwojowi dzieci. Celem pracy asystenta z rodziną jest osiągnięcie jej podstawowego poziomu stabilizacji życiowej, który pozwoli na wychowywanie w niej dzieci, co w konsekwencji będzie niedopuszczeniem do oddzielenia dzieci od rodziny.

Do zadań asystenta rodziny należy m.in.:

• opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym; plan pracy z rodziną obejmuje zakres realizowanych działań mających na celu przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych,                      a także zawiera terminy ich realizacji oraz przewidywane efekty;
• opracowanie we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej (w rodzinnych formach pieczy); analogicznie – w przypadku umieszczenia dziecka w instytucjonalnej pieczy zastępczej – asystent we współpracy z członkami rodziny i wychowawcą dziecka opracowuje plan pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku;
• udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego;
• udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów socjalnych, psychologicznych, wychowawczych z dziećmi;
• wspieranie aktywności społecznej rodzin;
• motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych;
• udzielenie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej;
• motywowanie do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców (np. warsztaty umiejętności wychowawczych lub psychospołecznych);
• udzielanie wsparcia dzieciom w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych;
• podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin;
• prowadzenie dokumentacji dotyczącej pracy z rodziną;
• dokonywanie okresowej oceny sytuacji rodzin;
• monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną;
• sporządzanie na wniosek sądu opinii o rodzinie i jej członkach;
• współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz rodziny;
• współpraca z zespołem interdyscyplinarnym lub grupą roboczą.